309 / 324 
309
дай ініміз ағаш аяқ салдырып алып, елде жұмысын істеп, тіршілі-
гін жасап жүр.
Менің құдам Марат Нүркенұлы Досымбеков те қып-қызыл
қырғынның ішінен қан кешіп жүріп, аман-сау оралды. Контузия
алған. Зайыбы Зәуре екеуі ұл-қыздарын өсіріп, Степнякта тұрып
жатыр. Соғыстың әңгімесін айтқан кезде, Мараттың әлі күнге қаны
бұзылады. Нағыз окоптың шындығын сол қалпында айтқанда, аза
бойың қаза болады.
Тағы бір ауған соғысының батыры – әйгілі режиссер, өнер
қайраткері Жақып Омаров ағамыздың немере інісі, әртіс Айбек
Құсайынов. КамАЗ жүргізіпті майданда. Бір күні мина түсіп, ма-
шинасының алдыңғы доңғалағын жұлып әкеткен көрінеді. «Каби-
надан қалай ұшып кеткенімді білмеймін! Есімді жинағанда қара-
сам, жерге жабысып жатыр екенмін! Әйтеуір, жарақаттан аман-
мын!» – дейді, қалай аман қалғанына әлі күнге таңғалып. Ол біздің
«Аран», «Айхан» деген киноларымызға түсті.
Ел ішіндегі қазақтың бір қызық әңгімесі соғымға байланысты.
Баяғыда, бала күнімізде Бұлақбасының шалдары кімнің соғымы
семіз, қазысы неше елі болады деп, айнала аралап жүріп көретін.
Біздің соғым сойылған күні неше түрлі сылтау тауып, көршіміз
Әубәкірдің баласы, түйдей құрдасым, кішкентайдан бірге өсіп,
бірге оқыған Бекмағамбетов Төлеген екеуміз мектепке бармай қа-
лып, ақсақалдармен бірге «кәмесия» мүшесі болып, қуырдақ жей-
тінбіз. Қазақ ауылында соғым сою бір мереке болса, соның ең та-
маша түйіні – семіз, дәмі тіл үйірген қуырдақ болатын.
Соғым кезінде бір-бірін қонаққа шақырып, дәм бергенде та-
баққа кәделі мүше – омыртқа салынады. Соны «омыртқаға шақы-
ру», «омыртқа беру» деп атайды. Омыртқада бұрынғының адамда-
ры қолдарының майын майлыққа не қағазға сүртпей, қайыс ат-
әбзелге – жүген, божы, қамшы, қамыт, ерге, тіпті, саптама етікте-
рінің қонышына да сүртетін. Қайыс құрғап, кеуіп, үгіліп кетпес
үшін осылай майлап қояды екен. Май сіңген әбзел-тұрман да, сап-
тама етік те жылтырап, жап-жаңа болып көрінеді және ұзағырақ
пайдалануға шыдайды.