9 / 324 
9
әні айлы түнде алты қырдан асып, аспанға кеткен кісінің кеудесі де
біраз бар шығар-ау!
5. Біржан туралы жазылған зерттеулер, ғылыми еңбектер тіпті
көп. Айтылған пікірлер де баршылық. Оның барлығы Біржантану-
ға қосылған үлес деп білуіміз керек. Сол еңбектердің, пікірлердің
басын құрап, тиянақтап жинап, жас ұрпаққа танытып, насихаттап
отыруға тиіспіз.
6. Біржан шығармалары сонау ақ патша заманында жариялана
бастаған. «Біржан-Сара» айтысы революцияға дейін сегіз рет жеке
кітап болып басылып шыққан. Ал, осы күндері оның кітаптарын
іздеп табу оңай емес. Ең соңғы рет қашан жарыққа шыққанын да
ұмытқан сияқтымыз. Аудандық кітапханада 1959 жылы шыққан
Біржан әндері кітабының жалғыз-ақ данасы қалыпты. Біржанның
ән ноталарын түгендеп алайын деп, іздеп әуре-сарсаң болып жүр-
генімде, 2012 жылы Алматыдан шыққан «Сарыарқа әндері» жина-
ғын әнші Еркін Шүкіманов, 1983 жылы «Өнер» баспасынан шық-
қан Біржан салдың «Ләйлім шырақ» кітабын менің жиенім, дом-
бырашы-ұстаз Тәстембек Смағұлов тауып берді-ау әйтеуір! Біраз
жылдан бері бабамыздың кітабын нотасымен, сөзімен, ұлы компо-
зиторларға лайықты классикалық түрде әдемілеп шығару мәселе-
сін көтеріп келеміз. Төл шығармаларын жоғалтпай сақтап, жарық-
қа шығарып, мектептерде оқытып отырсақ, ақын-композиторға
деген ең үлкен ескерткіш, нағыз құрмет сол! Бұның өзі біздің ел-
дің, біздің ауданның бетке ұстар мәдени паспорты, меймандарына
ұсынар қымбатты сыйлығы десек те артық емес.
Біржан салдың ескерткіш-кешені ашылу салтанатында айтқан
осы ұсынысымызды ауданның бүгінгі әкімі Абай Сәдуақасұлы дұ-
рыс түсініп, құлшына қолдап, соның нәтижесінде осы кітап жа-
рыққа шығып отырғанын атап көрсетіп, бұл іске ат салысқан бар-
лық азаматтарға үлкен алғысымызды білдіреміз!
7. Біржан әндері – қазақ музыка әлеміне ерекше әсер еткен
қуатты құбылыс. Оның шығармалары басқа өнер туындыларында
да
(кино, опера, драма, т.б.)
кеңінен қолданылған. Әйгілі «Біржан-
Сара» операсында Біржан әуендері тұнып тұр. Өткен ғасырдың 70-
жылдары шыққан «Алые маки Иссыккуля» деген атақты қырғыз
киносында Теміртас әнінің лейтмотив ретінде алынып, нақышына